Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ ο νέο κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις (νόμος 5104/2024)

Υπενθυμίζουμε τις σημαντικότερες μεταβολές :

1. Εξειδικεύονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες η Φορολογική Διοίκηση δύναται να αναστέλλει τη χρήση Α.Φ.Μ. ή να προβαίνει σε απενεργοποίησή του και ορίζεται η διάρκεια της αναστολής αυτής, κατά περίπτωση.
Η αναστολή ή απενεργοποίηση επιβάλλεται σε περίπτωση παύσης της οικονομικής δραστηριότητας, πτώχευσης ή αφερεγγυότητας ή διάπραξης σοβαρών αδικημάτων, όπως η φοροδιαφυγή, η λαθρεμπορία ή η νοθεία. Ορίζεται το ελάχιστο διάστημα διάρκειας της αναστολής. Σε περίπτωση φοροδιαφυγής, λαθρεμπορίας ή νοθείας η αναστολή ξεκινά από την έκδοση της σχετικής πράξης της Διοίκησης. Στην περίπτωση της λαθρεμπορίας, η αναστολή ή απενεργοποίηση συνδέεται και με την ποινική διαδικασία, αν έχει ασκηθεί δίωξη για κακούργημα, και διαρκεί μέχρι τη δικάσιμο και, αν επιβληθεί ποινή, μέχρι την έκτιση της ποινής (άρθρο 10).

2. Επανακαθορίζονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες η Φορολογική Διοίκηση απαιτεί εγγύηση από οποιαδήποτε οντότητα πρόκειται να ασκήσει δραστηριότητα επιχειρηματικού περιεχομένου, καθώς και τα κατώτατα και ανώτατα όρια αυτής.
Προβλέπεται η δυνατότητα έναρξης και μεταβολής άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας. Για περιπτώσεις φορολογουμένων, των οποίων ο Α.Φ.Μ. έχει ανασταλεί ή απενεργοποιηθεί για τους λόγους του άρθρου 10, προβλέπεται ότι η έναρξη της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας εξαρτάται από προηγούμενη παροχή εγγύησης και ορίζονται τα όρια αυτής. Ο περιορισμός αυτός ισχύει και για φυσικά πρόσωπα που συμμετείχαν στο εταιρικό ή μετοχικό κεφάλαιο ή στη διοίκηση νομικών προσώπων για τα οποία συνέτρεχαν οι λόγοι αναστολής ή απενεργοποίησης του Α.Φ.Μ.. Ορίζονται επίσης οι ειδικές υποχρεώσεις φορολογουμένων που υπόκεινται στον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) και οι υποχρεώσεις ενημέρωσης της Φορολογικής Διοίκησης για μεταβολές που σχετίζονται με την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας (άρθρο 11).

3. Η Φορολογική Διοίκηση δύναται να μη χορηγεί αποδεικτικό ενημερότητας, εάν ο φορολογούμενος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές σε άλλη αρχή του δημόσιου τομέα (δέσμευση χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας), εφόσον η αρχή αυτή χρησιμοποιεί υπηρεσίες διαλειτουργικότητας για να ενημερώνει τη Φορολογική Διοίκηση για την ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών που συνεπάγονται τη δέσμευση ενημερότητας, καθώς και για την τακτοποίηση των οφειλών, που συνεπάγονται άρση της δέσμευσης ενημερότητας (άρθρο 12).

4 . Φορολογούμενος που τηρεί βιβλία σύμφωνα με το απλογραφικό λογιστικό σύστημα δεν υποχρεούται να παράσχει αντίγραφο των βιβλίων του για τα φορολογικά έτη, για τα οποία δηλώνει ότι το σύνολο των σχετικών πληροφοριών εσόδων και εξόδων έχει διαβιβασθεί στην ψηφιακή πλατφόρμα «myDATA» (άρθρο 14).

5 . Οι εμποροβιομηχανικές εταιρίες που έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα με τις διατάξεις του α.ν. 89/1967 καθώς και τα οριζόμενα νομικά πρόσωπα απαλλάσσονται από την υποχρέωση τεκμηρίωσης των ενδοομιλικών τους συναλλαγών.

6. Η διάρκεια του φορολογικού ελέγχου ορίζεται σε έως ένα (1) έτος και δύναται να παραταθεί άπαξ κατά έξι (6) μήνες. Προϋπόθεση χορήγησης της παράτασης είναι η έναρξη της ελεγκτικής διαδικασίας εντός της αρχικής διάρκειας του φορολογικού ελέγχου. Περαιτέρω παράταση μέχρι έξι (6) ακόμη μήνες είναι δυνατή σε εξαιρετικές περιπτώσεις που αιτιολογούνται ειδικώς. Η διάρκεια του ελέγχου δεν αναστέλλει ούτε επιμηκύνει τον χρόνο παραγραφής. Αν από τον μέχρι τότε έλεγχο προκύψει πιθανότητα ποινικώς κολάσιμης φοροδιαφυγής, κατά τους αναφερόμενους ειδικότερους όρους, περί αδικήματος φοροδιαφυγής, επιτρέπεται, με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, παράταση της διάρκειας του ελέγχου μέχρι οκτώ (8) ακόμη μήνες, από τη λήξη της σχετικής προθεσμίας.

7. Αυτόματη οριστικοποίηση δήλωσης
Ο προσδιορισμός του φόρου γίνεται κατά τα ειδικότερα οριζόμενα, και με φορολογική δήλωση που έχει προσυμπληρωθεί αυτοματοποιημένα με βάση όλα τα στοιχεία που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση και έχει κοινοποιηθεί στον φορολογούμενο. Στην περίπτωση αυτή, εφόσον ο φορολογούμενος δεν αντιταχθεί στο περιεχόμενο της δήλωσης μέχρι την προθεσμία υποβολής της, αυτή οριστικοποιείται αυτόματα (οίκοθεν προσδιορισμός φόρου).
Ο προληπτικός προσδιορισμός φόρου (πριν από την προθεσμία υποβολής της δήλωσης) αντικαθίσταται από τον ενδιάμεσο προσδιορισμό φόρου, ο οποίος μπορεί να γίνει από τη Φορολογική διοίκηση, σε εξαιρετικές περιστάσεις.
Εξαιρετικές περιστάσεις συντρέχουν εάν:
i) η δραστηριότητα του φορολογούμενου είναι εποχική, ασκείται από επιχείρηση που έχει συσταθεί την τελευταία τριετία και υπάρχουν ενδείξεις φοροδιαφυγής όπως ενδεικτικά η μη υποβολή δηλώσεων ή
ii) υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις ότι ο φορολογούμενος σκοπεύει να εγκαταλείψει τη χώρα.
[Ο προληπτικός προσδιορισμός προβλέπεται σήμερα μόνο στη δεύτερη περίπτωση.] (άρθρο 36).

Άρθρο 36
Είδη προσδιορισμού φόρου

....

4. Αν ο φορολογούμενος δεν υποβάλλει εμπροθέσμως φορολογική δήλωση, ο προσδιορισμός του φόρου δύναται να γίνεται με έκδοση πράξης εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου με βάση κάθε στοιχείο που έχει στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση (εκτιμώμενος προσδιορισμός φόρου), και αφορά ιδίως στο επίπεδο διαβίωσης του φορολογούμενου, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητάς του ή ομοειδείς επιχειρηματικές ή επαγγελματικές δραστηριότητες. Εάν, μετά την έκδοση της πράξης αυτής, ο φορολογούμενος υποβάλει φορολογική δήλωση, η πράξη αυτή παύει να ισχύει αυτοδικαίως. Ο προσδιορισμός του φόρου γίνεται και με φορολογική δήλωση που έχει προσυμπληρωθεί αυτοματοποιημένα με βάση όλα τα στοιχεία που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση και έχει κοινοποιηθεί στον φορολογούμενο. Στην περίπτωση του προηγούμενου εδαφίου, εφόσον ο φορολογούμενος δεν αντιταχθεί στο περιεχόμενο της δήλωσης μέχρι την προθεσμία υποβολής της, αυτή οριστικοποιείται αυτόματα (οίκοθεν προσδιορισμός φόρου).

9. Ορίζεται η ημερομηνία κοινοποίησης, αντί της ημερομηνίας έκδοσης της πράξης προσδιορισμού φόρου, ως χρόνος έναρξης της προθεσμίας παραγραφής του από τη Φορολογική Διοίκηση.
Σε περίπτωση υποβολής δήλωσης κατά το τελευταίο έτος της πενταετούς προθεσμίας παραγραφής, η πράξη διοικητικού ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου μπορεί να κοινοποιηθεί εντός ενός (1) έτους από τη λήξη του έτους υποβολής της ως άνω δήλωσης (άρθρο 37).

10.  Προβλέπεται η δυνατότητα αποδοχής από τον φορολογούμενο των πράξεων του φορολογικού ελέγχου σε διάφορα στάδια της διαδικασίας, προς τον σκοπό ενίσχυσης της φορολογικής συμμόρφωσης και των δημοσίων εσόδων, καθώς και της ταχύτερης δυνατής περάτωσης της σχετικής εκκρεμότητας. Ειδικότερα, εάν ο φορολογούμενος αναγνωρίσει την κύρια οφειλή του, τα πρόστιμα μειώνονται κατά ποσοστά, τα οποία διαμορφώνονται αναλόγως του σταδίου επέλευσης της αποδοχής από αυτόν (άρθρο 75 - το οποίο ισχύει από την 1η Οκτωβρίου 2024).

11.α. Ορίζεται, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί παραγραφής απαιτήσεων κατά του Δημοσίου, η σειρά κατά την οποία πιστώνονται ή συμψηφίζονται κατά προτεραιότητα οι οριζόμενες
i) καταβολές έναντι δόσεων ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής,
ii) αποδόσεις παρακράτησης,
iii) επιστροφές φόρων και αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών σε ανεξόφλητες δόσεις ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής.
β. Προσδιορίζονται, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα, οι περιπτώσεις απώλειας των ανωτέρω ρυθμίσεων τμηματικών καταβολών οφειλών. (άρθρο 87)

12 .Τροποποιούνται διατάξεις των αναφερόμενων πλαισίων ρύθμισης οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση, προκειμένου να αυξηθεί ανά κατηγορία και περίπτωση, το χρονικό περιθώριο απώλειάς τους.  (άρθρα 88-91)

13. Καταργείται ο φόρος με συντελεστή δύο τοις χιλίοις (2‰) στον δανεισμό μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών που πραγματοποιείται εξωχρηματιστηριακά (ν. 4038/2012). (άρθρο 92)

14. Απαλλάσσεται από φορολόγηση το εισόδημα από τόκους από τα προϊόντα δανεισμού τίτλων της Αγοράς Παραγώγων του Χρηματιστηρίου Αθηνών που αποκτούν φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες. (άρθρο 93)

ΠΗΓΗ : https://www.taxheaven.gr/news/67215/sto-fek-o-neos-kfd-nomos-51042024